Zelf je huis bouwen, maar hoeveel kost dat?
De vaste en onvermijdelijke kosten van je project
Allereerst moet je begrijpen dat sommige kosten onveranderlijk zijn. Dit geldt of je nu met een aannemer werkt of kiest voor zelfbouw. Denk bijvoorbeeld aan de honoraria van de architect of het studiebureau stabiliteit. Ook de EPB-verslaggever is een onvermijdelijke uitgave. Deze taken vereisen specifieke professionele vaardigheden. Tenzij je zelf één van deze beroepen uitoefent, kun je ze niet zelf uitvoeren.
Verplichte uitbestedingen
Bepaalde onderdelen moeten ook door officiële instanties worden gecertificeerd. Ik denk dan aan de aansluitingen voor water, elektriciteit of gas. De certificering van je elektrische installatie is eveneens verplicht. Deze diensten moet je systematisch uitbesteden. Nogmaals, tenzij je zelf een specialist bent, kun je dit niet zelf doen. Deze elementen hebben een directe impact op de kosten bij zelfbouw.
Identificeer zelf te realiseren taken voor optimale kosten bij zelfbouw
Identificeer vervolgens de taken waar je je comfortabel bij voelt. Dit geldt voor de rest van je bouwproject. Een grondige voorbereiding is natuurlijk cruciaal voordat je begint. De ene persoon zal meer geneigd zijn om ruwbouwwerken uit te voeren. Een andere zal speciale technieken verkiezen. Sommige, zoals veel zelfbouwers, zullen bijna alles zelf doen.
Controleer ook welke bedrijven materiaal leveren. Zijn ze bereid je op de werf te trainen? Voor de ruwbouw helpen sommige bedrijven, zoals Isovariant, je bijvoorbeeld op weg. Dit is een voordeel om de kosten bij zelfbouw onder controle te houden.
Technische middelen: huren, kopen of uitbesteden?
Denk ook na over de technische middelen die nodig zijn voor bepaalde taken. Voor je grondwerken heb je bijvoorbeeld bouwmachines nodig. Als je die niet hebt, moet je dit onderdeel uitbesteden. Veel materiaal is te huur, maar niet iedereen voelt zich comfortabel met het bedienen van een Bobcat. Een andere oplossing voor deze machines, vaak handig op een werf, is om tweedehandsmateriaal in goede staat te kopen. Je kunt het dan na je project weer verkopen. Dit kan de huurkosten van dergelijk materiaal aanzienlijk verlagen. Deze strategie beïnvloedt de kosten bij zelfbouw.
Arbeid versus materiaal: je directe besparingen
Voor elke taak die je zelf uitvoert, is de verhouding tussen arbeidskosten en materiaalkosten doorgaans 50/50. Reken op deze posten een voorzichtige besparing van ongeveer 40 tot 50% als je zelf werkt. De kosten bij zelfbouw zullen dus per taak variëren.
Dit geldt echter niet voor alle onderdelen. Bij het plaatsen van ramen, bijvoorbeeld, bedragen de plaatsingskosten ongeveer 10 tot 20% van de kosten van de ramen zelf. De kwaliteit van de plaatsing beïnvloedt echter voor ongeveer 50% de totale kwaliteit van je ramen. Daarom wordt dit onderdeel over het algemeen aan specialisten toevertrouwd. Dit geldt natuurlijk niet als je je er zelf helemaal comfortabel bij voelt. Bij ramen, vergeet niet dat grote glaspartijen een enorm gewicht hebben. Ze zijn moeilijk alleen te hanteren.
Risico’s en veiligheid bij zelfbouw
Evalueer ook het risico bij het zelf uitvoeren van bepaalde taken. Ik denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van dakpannen op je dak. Je moet strikte veiligheidsmaatregelen nemen. Je eigen veiligheid op een zelfbouwwerf is van primair belang. Ongevallenpreventie moet je absolute prioriteit zijn.
Tijd: een essentiële factor voor de kosten bij zelfbouw
Een andere cruciale factor om rekening mee te houden is je eigen tijd. Als je ’s avonds, in het weekend of tijdens je vakanties vrije tijd hebt, en je bereid bent je één of twee jaar aan je project te wijden, dan zul je deze aangekondigde rentabiliteit garanderen. Als je echter zelfstandige bent en je deze avonden of weekends aan een betaalde activiteit zou kunnen besteden, dan zal de winst waarschijnlijk minder interessant zijn. Dit moet je per geval evalueren. Je tijd is een bepalende factor voor de kosten bij zelfbouw.
Voorbereiding vooraf: sleutel tot prestatie
Wat je keuze ook is, bouwen met een aannemer of zelfbouw, een belangrijke voorbereidingsperiode is noodzakelijk. Deze tijd zal bij zelfbouw nog omvangrijker zijn. Het vooraf aanleren van de taken die je gaat uitvoeren, kost namelijk tijd. Toch is deze voorbereiding essentieel om later efficiënt te zijn op je werf.
Voldoening en bijkomende voordelen van zelfbouw
Alles wat je echter met je eigen handen doet, weet je precies hoe je het gedaan hebt. Je bent dus zeker van de kwaliteit van het geleverde werk. Dit geeft een enorme voldoening!
Voor sommige taken is het handig, of zelfs noodzakelijk, om niet alleen op de werf te zijn. Maak een goede balans op voordat je begint: wie uit familie, vrienden of vakmensen is beschikbaar om je te assisteren en onder welke voorwaarden?
De kosten bij zelfbouw van je project zullen uiteraard afhangen van de grootte en de gekozen afwerkingen. Bij zelfbouw kun je je over het algemeen een groter huis veroorloven. Je kunt ook kiezen voor afwerkingen van betere kwaliteit.
Dit betekent een besparing in vergelijking met een volledige uitbesteding van het project. Of, in plaats van groter te gaan, kun je gewoon besparingen realiseren tussen de twee bouwmethoden.
Onvoorziene omstandigheden en budgetaanpassingen incalculeren
Een cruciaal aspect dat vaak wordt onderschat bij zelfbouw is het beheer van onvoorziene omstandigheden. Ondanks de beste planning kunnen verborgen kosten opduiken. Denk aan prijsschommelingen van materialen. Deze kunnen variëren afhankelijk van de markt en de aankooptermijn. Onverwachte ontdekkingen op het terrein (rotsen, water, enz.) kunnen ook extra kosten voor grondwerken met zich meebrengen. Het is daarom verstandig om een veiligheidsmarge in je budget in te bouwen, doorgaans tussen 10% en 15% van de geschatte totale kosten. Deze voorziening voorkomt onnodige financiële stress en garandeert de vlotte uitvoering van je zelfbouwproject.
De impact van de doorverkoop van je zelfgebouwde woning
Hoewel zelfbouw vaak een persoonlijke aangelegenheid is, is het relevant om de impact op de toekomstige waarde van je eigendom te overwegen. Een zelfgebouwd huis kan anders worden ervaren op de vastgoedmarkt. De kwaliteit van de uitvoering zal nauwkeurig worden bekeken. Een uitstekende afwerking en naleving van normen (met name EPB) zullen de waarde van je woning verhogen. Omgekeerd kunnen onnauwkeurige afwerkingen of structurele gebreken de waarde verminderen. Een goede administratie (plannen, facturen, foto’s van de fasen) zal toekomstige kopers geruststellen. Dit kan de kosten bij zelfbouw op lange termijn optimaliseren.
Indirecte besparingen door zelfbouw
Naast de directe besparingen op arbeid, biedt zelfbouw nog andere voordelen. Je hebt volledige controle over de materiaalkeuze. Je kunt kiezen voor lokale leveranciers of duurzamere materialen. Dit kan resulteren in besparingen of een betere kwaliteit voor hetzelfde budget. Je beheert ook je planning. Dit stelt je in staat om materialen op het beste moment te kopen, soms profiterend van promoties. Ten slotte is de opgedane ervaring van onschatbare waarde. Je zult je huis perfect begrijpen, wat het toekomstige onderhoud vergemakkelijkt en mogelijk de reparatiekosten op lange termijn verlaagt.
Conclusie: De financiële balans en de voldoening van zelfbouw
Kortom, reken er over het algemeen op dat je 40 tot 50% bespaart op taken die je zelf uitvoert. Vergeet niet dat niet alle taken kunnen worden uitbesteed. Een zeer goede voorbereiding vóór de start van je werf garandeert veel meer comfort tijdens de bouw zelf. En een zelfbouwproject geeft een gigantische voldoening dat je je huis met eigen handen hebt gebouwd.
